25 grudnia 2023

Umowa kupna-sprzedaży samochodu używanego

Umowa kupna-sprzedaży samochodu

Historia pojazdu, stan techniczny oraz prawa własności to najważniejsze kwestie w przypadku nabycia samochodu używanego. Aby ustrzec się przed nieuczciwymi sprzedającymi i kupującymi, obie strony powinny zadbać o szczegółowe zapisy w umowie kupna-sprzedaży. Podpowiadamy, co się w niej powinno znaleźć.

Umowa kupna-sprzedaży samochodu używanego – wzór

Umowa kupna-sprzedaży samochodu może być sporządzona odręcznie albo uzupełniona na podstawie gotowego wzoru. Oczywiście ta druga opcja jest szybsza i łatwiejsza. TUTAJ znajdziesz przygotowany przez naszych ekspertów wzór umowy kupna-sprzedaży auta używanego. Pamiętaj, że musi być ona przygotowana w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach.

Co powinna zawierać umowa kupna-sprzedaży samochodu używanego?

Zakup samochodu używanego musi być poprzedzony podpisaniem umowy przenoszącej prawo własności. Dokument powinien zawierać krótki tytuł, który będzie jasno precyzował, czego dotyczą zapisy, np.: „Umowa kupna-sprzedaży auta używanego”. Kolejnym elementem standardowym dla każdego tego typu dokumentu jest data i miejsce zawarcia umowy. Trzeba pamiętać, że to od niej biegnie czas na rejestrację lub wyrejestrowanie samochodu oraz zgłoszenie transakcji do towarzystwa ubezpieczeniowego. Co jeszcze powinna zawierać umowy kupna-sprzedaży auta używanego?

Opis stron umowy

Umowa kupna-sprzedaży musi zawierać dane kupującego oraz dane sprzedającego, czyli:

  • imię i nazwisko;
  • PESEL;
  • miejsce zamieszkania;
  • seria i nr dokumentu potwierdzającego tożsamość np. dowodu osobistego lub paszportu;
  • NIP, jeśli samochód sprzedaje lub kupuje firma.

W przypadku kiedy kupujących jest kilku lub auto ma współwłaścicieli, to każda osoba musi być uwzględniona w umowie.

Dane pojazdu

Umowa musi w jasno i precyzyjnie określać przedmiot umowy. Zatem w niej należy zawrzeć:

  • rodzaj pojazdu, np. ciężarowy, osobowy;
  • typ nadwozia, np. sedan, hatchback;
  • marka pojazdu;
  • model;
  • kolor;
  • rok produkcji;
  • numer VIN (nadwozia);
  • numer rejestracyjny;
  • numer silnika;
  • pojemność silnika;
  • aktualny przebieg;
  • szczegółowo opisany stan techniczny.

Cena

Umowa sprzedaży nie będzie ważna, jeśli w dokumencie nie będzie określonej ceny. Choć wartość, jaka zostanie wpisana na umowie, zależy od stron, to należy pamiętać, że nie może ona bardzo odbiegać od ceny rynkowej. Dlaczego? Od niej nowy właściciel wylicza i płaci podatek od czynności cywilnoprawnych PCC. Jeśli urzędnik skarbówki uzna, że jest ona zaniżona, co tym samym sprawia, że kwota podatku uszczupla Skarb Państwa – wezwie do wyrównania kwoty, która zostaje wyliczona na podstawie opinii rzeczoznawcy. Jeśli cena jest rzeczywiście okazyjna – to warto w deklaracji wyjaśnić, skąd się wzięła taka kwota.

Podpisy

Każda umowa kupna-sprzedaży wymaga złożenia odręcznych i czytelnych podpisów obu stron. Jeśli w transakcji uczestniczy kilka osób jako właściciel albo kupujący – każdy z nich musi się podpisać pod dokumentem (Zobacz również: Umowa kupna sprzedaży - dwóch kupujących).

Oświadczenia

W umowie kupna-sprzedaży samochodu używanego zwykle właściciel pojazdu dołącza swoje oświadczenie, że jest właścicielem sprzedawanego samochodu i że zgodnie z jego wiedzą auto jest wolny od wad prawnych i usterek technicznych. Kupujący z kolei podpisuje deklaracje, że zapoznał się ze stanem technicznym nabywanego samochodu, zna numery identyfikujące i nie wznosi żadnych zastrzeżeń.

Istotnym oświadczeniem jest też potwierdzenie kupującego, że odebrał od właściciela auta kluczyki, dowód rejestracyjny, kartę pojazdu oraz polisę OC i jednoczesna deklaracja sprzedającego, że oddał wszelkie rzeczy niezbędne do użytkowania pojazdu.

W przypadku zakupu auta używanego warto poprosić, aby sprzedający podpisał oświadczenie, że stan licznika jest zgodny z rzeczywistą liczbą przejechanych kilometrów.

W umowie sprzedaży można też zawrzeć dodatkową klauzulę informującą, że do spraw nieuregulowanych w umowie zastosowanie mają odpowiednie przepisy kodeksu cywilnego.

Jak opisać stan techniczny pojazdu w umowie sprzedaży samochodu używanego?

Stan techniczny to najważniejsza kwestia przy zakupie auta używanego. Każdy z nas słyszał o tym, jak ktoś kupił samochód w teorii w świetnym stanie, a potem okazywało się, że jest to uszkodzony pojazd, do tego z cofniętym licznikiem. Dlatego należy skrupulatnie obejrzeć auto i zweryfikować dokumenty, w tym informacje z warsztatu.

Z kolei sprzedający, aby uniknąć ewentualnych reklamacji, powinien w umowie szczegółowo opisać usterki widoczne np. zarysowania na karoserii oraz te niewidoczne. Dobrym rozwiązaniem jest dołączeniem do umowy zdjęć samochodu oraz kopii przeglądów technicznych i tych w warsztacie samochodowym. Jeżeli przed zakupem strony sprawdzały grubość lakieru profesjonalnym miernikiem, wyniki też powinno się umieścić w umowie z dodatkowym rysunkiem, gdzie były dokonywane pomiary. 

Natomiast jeżeli auto wymaga napraw albo wymiany jakichś części przez nowego właściciela, takie informacje również warto umieścić w umowie.

Na co zwracać uwagę kupując samochód używany?

Każdy kupujący zwykle przed zakupem sprawdza stan techniczny samochodu poprzez oględziny. Nie zawsze jest to skuteczne, ponieważ w samochodzie powypadkowym wiele elementów można wymienić, tak, że przeciętna osoba tego nie dostrzeże. Dlatego warto zaprowadzić samochód do zaufanego warsztatu, aby mechanik zajrzał pod maskę oraz sprawdził nadwozie. O kolizji mogą też świadczyć odmienne oznaczenia na szybach.

Samodzielnie również możemy zweryfikować historię samochodu i dane takie jak przebieg i liczbę poprzednich właścicieli. W tym celu został stworzony portal rządowy historiapojazdu.gov.pl. Wystarczy podać numer rejestracyjny, numer VIN i datę pierwszej rejestracji pojazdu, który chcemy sprawdzić i po chwili uzyskujemy następujące informacje:

  • ważność obowiązkowego badania technicznego oraz ubezpieczenia OC;
  • kim jest właściciel (firma, organizacja, czy osoba prywatna);
  • liczba właścicieli pojazdu od momentu zarejestrowania w Polsce – łącznie z obecnym właścicielem;
  • terminy wykonanych badań technicznych;
  • status prawny samochodu: czy jest wyrejestrowany albo kradziony;
  • dane techniczne – np. pojemność i moc silnika, rodzaj paliwa;
  • stany licznika z ostatnich badań technicznych;
  • niektóre ryzyka dotyczące pojazdu odnotowane za granicą – na przykład informacje o tym, czy pojazd jest po wypadku lub, czy był używany jako taksówka.

Na jakie zapisy w umowie należy uważać?

Zgodnie z kodeksem cywilnym sprzedawca jest odpowiedzialny z tytułu rękojmi za wady fizyczne istniejące lub wynikłe z przyczyny tkwiącej w rzeczy sprzedanej w tej samej chwili. Natomiast prawo zwalnia zbywcę od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy. Stąd tak popularne jest proszenie kupującego o podpisanie oświadczenia, w którym deklaruje wiedzę nt. stanu technicznego samochodu. Oczywiście takie działanie jest zgodne z prawem, jednak znacznie ogranicza prawa kupującego.

Nie warto też zgadzać się na wpisanie do umowy kupna-sprzedaży samochodu używanego zaniżonej ceny zakupu. Grozi to nie tylko problemami z urzędem skarbowym, ale i nabywca będzie miał trudności z odzyskaniem pełnej kwoty w razie odstąpienia od umowy.

Wady prawne w umowie kupna-sprzedaży

Zgodnie z art. 556 Kodeksu cywilnego sprzedana rzecz ma wadę prawną, kiedy jest własnością osoby trzeciej albo jest obciążona prawem osoby trzeciej, a także, jeżeli ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji, lub orzeczenia właściwego organu. Za wady prawne odpowiedzialny jest sprzedawca.

Aby tego uniknąć, warto przed zawarciem umowy dokładnie sprawdzić historię pojazdu. Najprościej można to zrobić za pośrednictwem portalu Historia pojazdu, który opisywaliśmy wyżej. Można też zweryfikować Rejestr Zastawów lub Rejestr Zastawów Skarbowych, by ustalić, czy nie jest on obciążony zastawem rejestrowym, bądź zastawem skarbowym.

Jeżeli kupiony samochód ma wadę, w tym wadę prawną, kupujący może złożyć oświadczenie z żądaniem obniżenia ceny albo oświadczenie o odstąpieniu od umowy.

Podsumowanie

Samochód używany jest tańszy od nowego, a jeśli jest w dobrym stanie technicznym, to można nim jeździć wiele lat. Jednak przed podpisaniem umowy kupna-sprzedaży kupujący powinien dokładnie zbadać stan faktyczny i historię pojazdu. Z kolei sprzedający musi w umowie umieścić wszystkie informacje opisujące auto i ewentualne usterki. Uczciwość i działanie w dobrej wierze obu stron to podstawa przy zakupie samochodu używanego.