25 lipca 2023

Taryfikator mandatów 2024 – cennik mandatów. Co grozi za przekroczenie prędkości: jaki mandat i ile punktów karnych?

mandat karny
Zdjęcie: GettyImages.

Taryfikator mandatów, który wszedł w życie w 2022 r., wyraźnie podniósł kary za wykroczenia dla kierowców. W 2024 r. także wiele nowych przepisów wchodzi w życie. Sprawdź, jaki mandat grozi za wyprzedzanie na przejściu dla pieszych oraz przekroczenie prędkości. Co się zmieniło względem 2023 r. i za jakie wykroczenia otrzymamy 15 lub 10 punktów karnych?

Przepisy drogowe i taryfikator mandatów 2024 – co się zmienia?

Przepisy drogowe w 2024 r. wprowadzają kilka ważnych zmian. Po pierwsze wraca obowiązek przerejestrowania auta zarejestrowanego w Polsce. Właściciele pojazdów, którzy nie złożą wniosku o rejestrację w terminie 30 dni, zapłacą karę w wysokości 500 zł. Z kolei za niezgłoszenie zbycia samochodu zapłacimy mandat 250 zł.

Po drugie od 14 marca 2024 r. wejdą w życie przepisy kodeksu karnego dające możliwość konfiskaty samochodu. Auto może stracić:

  • nietrzeźwy kierowca (mający 1,5 promila alkoholu we krwi);
  • pijany kierowca, który spowoduje wypadek;
  • recydywista, czyli osoba, która po raz kolejny prowadziła pojazd w stanie nietrzeźwości.

Po trzecie ​​od 10 czerwca 2024 r. będzie odbywało się automatyczne wyrejestrowanie pojazdów, które nie mają ważnego badania technicznego oraz aktualnej polisy OC przez okres dłuższy niż 10 lat. Po czwarte wzrosną kary za brak OC. Przykładowo jazda autem osobowym bez polisy do 3 dni to mandat w wysokości 1700 zł (od 1 lipca 1720 zł), a powyżej 14 dni – 8480 zł (od 1 lipca 8600 zł).

Najbardziej przełomowym dla kierowców był rok 2022. Wprowadzono w nim ogromne zmiany w karach za wykroczenia. Przede wszystkim wzrosła dziesięciokrotnie maksymalna wysokość mandatu, jakim prowadzący może zostać ukarany. Wcześniej maksymalna grzywna wynosiła 500 zł. Obecnie nowe przepisy drogowe dopuszczają nałożenie kary w wysokości do 5000 zł, a jeśli sprawa trafi do sądu – nawet 30 tys. zł. Tak wysokie mandaty występują zwykle w przypadkach najgorszych przewinień np. jazdy pod wpływem alkoholu, stworzenia zagrożenia w ruchu drogowym, spowodowanie wypadku ze skutkiem śmiertelnym, ucieczki z miejsca zdarzenia albo nieudzielenie pomocy ofierze wypadku.

Nowelizacja przepisów weszła w życie 17 września 2022 r. Obok zwiększenia wysokości kary dla kierowców, wprowadzono m.in.:

  • zaostrzenie jednorazowej kary punktowej za wykroczenie – z 10 do 15 punktów karnych;
  • wprowadzono recydywę – jeśli kierowca popełni to samo wykroczenie w ciągu 2 lat, zostanie ukarany mandatem o podwójnej wysokości;
  • przedawnienie punktów karnych będzie miało miejsce nie po roku jak wcześniej, a po dwóch latach;
  • korzystanie z telefonu w czasie jazdy (trzymanie słuchawki przy uchu) jest karane mandatem w wysokości 500 zł;
  • zakaz użytkowania telefonu w czasie jazdy, w tym np. pisania SMS-ów.

Kolejne zmiany w przepisach wprowadzono w 2023 r. Od stycznia zaczął obowiązywać zakaz wyprzedzania samochodów przez pojazdy ciężarowe (kategorii N2 lub N3), na drogach, które mają wyłącznie dwa pasy ruchu dla danego kierunku. Od 17 września 2023 r. przywrócono kursy redukujące punkty karne oraz ich kasowanie po roku.

Z kolei od października 2023 r. zaczęły obowiązywać zaostrzone przepisy dotyczące prowadzenia w stanie nietrzeźwości:

  • grzywnę lub ograniczenie wolności za samo prowadzenie zmieniono na karę 3 lat więzienia;
  • za spowodowanie wypadku z trwałym uszczerbkiem na zdrowiu – grozi pozbawienie wolności od 3 do 16 lat;
  • kara minimum 5 lat i maksymalnie 16 lat więzienia grozi sprawcy wypadku ze skutkiem śmiertelnym.

W kodeksie karnym zaostrzono też kary m.in. dla sprawców kolizji i wypadków drogowych, którzy uporczywie unikają płacenia za wyrządzoną szkodę – podlegają oni karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Taryfikator prędkości 2024. Jaki mandat za przekroczenie prędkości?

  • Przekroczenie prędkości do 10 km/h: mandat w wysokości 50 zł oraz 1 punkt karny.
  • Przekroczenie prędkości o 10-15 km/h: mandat w wysokości 100 zł oraz 2 punkty karne.
  • Przekroczenie prędkości o 16-20 km/h: mandat w wysokości 200 zł oraz 3 punkty karne.
  • Przekroczenie prędkości o 21-25 km/h: mandat w wysokości 300 zł oraz 5 punktów karnych.
  • Przekroczenie prędkości o 26-30 km/h: mandat w wysokości 400 zł oraz 7 punktów karnych.
  • Przekroczenie prędkości o 31-40 km/h: mandat w wysokości 800 (1600 zł kolejny mandat za przekroczenie prędkości) oraz 9 punktów karnych.
  • Przekroczenie prędkości o 41-50 km/h: mandat w wysokości 1000/2000 zł oraz 11 punktów karnych.
  • Przekroczenie prędkości o 51-60 km/h: mandat w wysokości 1500/3000 zł oraz 13 punktów karnych.
  • Przekroczenie prędkości o 61-70 km/h: mandat w wysokości 2000/4000 zł oraz 14 punktów karnych.
  • Przekroczenie prędkości powyżej 71 km/h: mandat w wysokości 2500/5000 zł oraz 15 punktów karnych.

Nowy taryfikator mandatów w 2023 r. za przekroczenie prędkości obowiązuje także w 2024 r.

Taryfikator mandatów i punktów karnych za inne wykroczenia drogowe

Taryfikator mandatów 2024 obejmuje również inne wykroczenia. Oto przykłady, za co można dostać wysokie grzywny:

  • Zatrzymywanie pojazdu na przejściu dla pieszych lub na przejeździe dla rowerzystów oraz w odległości mniejszej niż 10 m przed tym przejściem, lub przejazdem, a na drodze dwukierunkowej o dwóch pasach ruchu – także za nimi to minimalny mandat 100 zł, a maksymalna wysokość mandatu wynosi 300 zł.
  • Jazda bez wymaganych świateł od zmierzchu do świtu – 300 zł.
  • Niestosowanie się do sygnałów świetlnych przez kierującego pojazdem: 500 zł.
  • Naruszenie przepisów w sprawie okresowych ograniczeń oraz zakazu ruchu niektórych rodzajów pojazdów na drogach: minimalny mandat – 200, maksymalna wartość mandatu – 500 zł.
  • Mandat za nieujawnienie kierowcy w sprawach dotyczących przekroczenia dopuszczalnej prędkości wynosi dwukrotność wysokości grzywny przewidzianej za dane wykroczenie, nie mniej niż 800 zł.
  • Prowadzenie pojazdu bez uprawnień: 200 zł.
  • Jazda autostradą lub drogą ekspresową w kierunku przeciwnym niż wynikający z przepisów i znaków drogowych: 2000 zł.
  • Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych lub wchodzącemu na to przejście: minimalny mandat 50 zł, maksymalna wartość mandatu to 500 zł.

Taryfikator punktów karnych

Maksymalna liczba punktów karnych dla kierowców to 24, potem traci się prawo jazdy. Osoby, które mają uprawnienia krócej niż rok, mogą zgromadzić bez konsekwencji 20 punktów. W przypadku jednoczesnego popełnienia kilku wykroczeń, punkty karne się sumuje. Natomiast maksymalna liczba punktów karnych, jakie można otrzymać jednorazowo, wynosi 15.

15 punktów karnych kierowcy otrzymają m.in. za:

  • nieustąpienie pierwszeństwa na pasach;
  • niezatrzymanie się do kontroli i ucieczkę;
  • spowodowanie katastrofy w ruchu lądowym;
  • kierowanie pojazdem pod wpływem alkoholu lub pod wpływem środka o podobnym działaniu;
  • omijanie pojazdu, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszym;
  • wyprzedzanie na przejściu dla pieszych lub bezpośrednio przed nim;
  • przekroczenie prędkości powyżej 50 km/h w obszarze zabudowanym lub poza nim;
  • wyprzedzanie na przejeździe rowerowym lub bezpośrednio przed nim;
  • niezatrzymanie pojazdu, kiedy przez jezdnię przechodzi osoba z niepełnosprawnościami, która używa specjalnego znaku.

Karę za wykroczenie w postaci 10 punktów karnych można dostać m.in. za:

  • naruszenie zakaz zawracania na autostradzie lub drodze ekspresowej;
  • przekroczenie dopuszczalnej prędkości od 31 do 40 km/h;
  • naruszenie zakazu wjeżdżania na przejazd, jeśli z drugiej strony nie ma miejsca do poruszania się autem.

Za jakie wykroczenia obowiązuje recydywa?

Oprócz przekroczenia prędkości taryfikator mandatów 2024 zakłada, że podwójna wysokość kary obowiązuje także za inne poważne wykroczenia, czyli recydywa grozi m.in. za:

  • nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu: pierwszy raz 1500, kolejny – 3000 zł;
  • złamanie zakazu wyprzedzania: 1000 w recydywie 2000 zł;
  • wyprzedzanie na przejściu lub przed nim: 1500/3000 zł;
  • niezachowanie ostrożności i spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym z następstwem w postaci poszkodowanego pieszego, rowerzysty itp.: 1500/ 3000 zł;
  • omijanie pojazdu, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu: 1500/3000 zł;
  • wjeżdżanie na torowisko przy zaporach, które są opuszczane, opuszczone lub nie skończyło się ich podnoszenie: 2000/4000 zł;
  • wjazd na przejazd kolejowy przy czerwonym świetle sygnalizatora lub jeżeli po drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy: 2000/4000 zł;
  • jazda pod wpływem alkoholu lub innego, podobnie działającego środka: 2500/5000 zł.

Za co grozi konfiskata samochodu?

Choć konfiskata samochodu początkowo miała obowiązywać od końca 2023 r., w życie wejdzie 14 marca 2024 r. Jest ona wycelowana w pijanych kierowców lub będących pod wpływem substancji odurzających. Do tej pory prowadzący, w zależności od wagi wykroczenia, musieli liczyć się z grzywną, karą pozbawienia wolności, a także z zakazem prowadzenia pojazdów i zatrzymaniem prawa jazdy. Od połowy marca jazda pod wpływem alkoholu będzie wiązała się również z konfiskatą samochodu.

Utrata samochodu będzie grozić w przypadkach kiedy:

  • nietrzeźwy kierowca ma co najmniej 1,5 promila alkoholu;
  • kierujący jest recydywistą;
  • pijany kierowca jest sprawcą wypadku;
  • kierowca, nawet trzeźwy ucieknie z miejsca wypadku.

Z kolei, jeśli kierowca użytkował pojazd niebędący jego własnością, sąd orzeknie przepadek jego równowartości na podstawie wartości określonej w polisie ubezpieczeniowej lub średniej wartości rynkowej w przypadku jej braku. Co więcej, sąd może orzec konfiskatę pojazdu lub jego równowartości, jeśli pijany kierowca miał we krwi poniżej 1,5 promila alkoholu. W takich sytuacjach samochód najpierw zajmuje policja, a po siedmiu dniach wkracza prokuratura, a sąd ostatecznie orzeka o przepadku. Potem auto najprawdopodobniej trafi na licytację.

Ile czasu mają kierowcy na zapłacenie mandatu w 2024 roku?

Na opłacenie mandatu mamy 7 dni. Tak się dzieje w sytuacji, gdy zostaliśmy zatrzymani przez policję za wykroczenie drogowe i otrzymaliśmy mandat kredytowy.

Może się też zdarzyć, że otrzymamy mandat pocztą – np. z odcinkowego pomiaru prędkości, fotoradaru albo kiedy policjant nie znajdzie nas na miejscu zdarzenia (np. źle zaparkowaliśmy). Wtedy będziemy mieli do czynienia z mandatem zaocznym, który należy opłacić w ciągu 14 dni od dnia jego wystawienia lub doręczenia.

Warto wiedzieć, że funkcjonariusz ma 90 dni na wystawienie mandatu np. za złe parkowanie podczas nieobecności sprawcy oraz nawet 180 dni, kiedy nasze wykroczenie drogowe zostało uwiecznione przez fotoradar.

Należy pamiętać, że w przypadku nieopłacenia kary w wyznaczonym terminie nie dostaniemy żadnych ponagleń ani monitów – urzędy nie mają takiego obowiązku. Mandat karny wystawiony przez policję za wykroczenie drogowe to jednorazowa opłata, do której przeważnie nie nalicza się odsetek. Natomiast, w sytuacji, kiedy go nie opłacimy w terminie, grozi nam postępowanie sądowe.

Jak zapłacić mandat za wykroczenie?

Mandat za wykroczenie drogowe gotówkowy musimy uiścić od razu. Mandat kredytowy możemy zapłacić gotówką, bezgotówkowo kartą płatniczą lub BLIK-iem, o ile funkcjonariusz jest wyposażony w terminal, a także za pośrednictwem bankowości internetowej, w oddziale banku oraz przekazem pocztowym.

Na blankiecie musi być wskazana wysokość kary za wykroczenie, pouczenie co do terminu zapłaty grzywny, określenie organu, na rzecz którego należy uiścić grzywnę wraz z numerem rachunku bankowego oraz informacja o skutkach braku zapłaty.

Czy można zmniejszyć liczbę punktów karnych?

We wrześniu 2023 r. weszły w życie zmiany w przepisach ruchu drogowego dotyczące m.in. przedawnienia punktów karnych oraz wznowieniu kursów redukujących punkty karne.

Zgodnie z art. 98 Ustawy o kierujących pojazdami, punkty karne kasują się w CEK (w Centralnej Ewidencji Kierowców) po roku od zapłacenia kary albo jej anulowania. Warto, jednak pamiętać, że prawo to nie działa wstecz, co oznacza, że punkty karne zebrane przed wejściem przepisu w życie zostaną usunięte po dwóch latach, jak stanowią poprzednie zapisy. Całkowite usunięcie wpisu z ewidencji następuje dopiero po pięciu latach.

Jeśli chcemy zmniejszyć liczbę punktów karnych, możemy to zrobić, kończąc kurs reedukacyjny. Jednak nie częściej niż raz na 6 miesięcy i to na własny koszt. Reedukacyjny kurs w WORD nie dotyczy świeżych kierowców, Ci muszą odczekać co najmniej rok od chwili uzyskania prawa jazdy, a także tych, którzy zgromadzili więcej niż 24 punkty.

Po ukończeniu szkolenia osoba wpisana do ewidencji dostaje zaświadczenie, które jej podstawą do zmniejszenia posiadanych liczby punktów. Maksymalna liczba punktów karnych, które można usunąć w ten sposób to sześć. Nie odejmuje się punktów za przewinienia, za które nałożono na kierowcę grzywnę, która nie została jeszcze uiszczona.

Pamiętajmy, że liczba punktów karnych odjętych z tytułu odbytego kursu nie może być większa od liczby punktów otrzymanych za wykroczenie przed jego odbyciem. Co znaczy, że nie możemy odbyć szkolenia „na zaś”.

Kurs obejmuje następująca tematykę:

  • wykłady (po 2 godz. każdy) z zakresu:
    • zasad i przepisów ruchu drogowego;
    • wypadków drogowych w Polsce (przyczyny, skutki, zapobieganie);
    • prawnych i społecznych skutków wypadków drogowych oraz odpowiedzialności karnej sprawców za przestępstwa i wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji;

prowadzone przez policjanta komórki ruchu drogowego lub innej osoby posiadającej wiedzę specjalistyczną z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego;

  • wykład nt. psychologicznych aspektów kierowania pojazdem (2 godz.) prowadzony przez psychologa transportu;
  • ćwiczenia praktyczne z zakresu awaryjnego hamowania przy prędkości: 30 km/h oraz 50 km/h, prowadzone przez egzaminatora prawa jazdy lub pracownika wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego mającego uprawnienia instruktora nauki jazdy, lub instruktora techniki jazdy.

Podsumowanie

Taryfikator mandatów przewiduje wysokie finansowe kary za wykroczenia oraz dodatkowo punkty karne. Przepisy przewidują też podwójne mandaty za recydywę, czyli za popełnienie tego samego wykroczenia w ciągu 2 lat. Najwięcej zapłacą kierowcy, którzy przekroczą prędkość o 71 km/h. Wg taryfikatora mandatów jest to kara w wysokości 2500 zł po raz pierwszy oraz 5000 zł w recydywie. Ponadto kierujący dostanie 15 punktów karnych. Z kolei pijanym kierowcom grozi konfiskata auta.