Olej mineralny – kiedy się go stosuje i czym różni się od oleju syntetycznego?

Stanowi podstawową ochronę pracujących części silnika. Jest tani, a wokół niego narosło wiele mitów. Olej mineralny – kiedy się go stosuje i czym różni się od oleju syntetycznego?

Olej mineralny znany jest od ponad wieku – powstał więc na długo przed wynalezieniem „syntetyka”. Ponieważ otrzymuje się go z ropy naftowej, jako produkt procesu destylacji, jest wyraźnie tańszy niż olej syntetyczny.

Ciekawostka: olej syntetyczny został opracowany podczas II wojny światowej przez niemieckich naukowców do użytku na froncie rosyjskim, gdzie zachowywał płynność w temperaturach poniżej 0 stopnia Celsjusza. W samochodach zaczęto go stosować dopiero pod koniec lat 70. XX wieku

Olej syntetyczny a mineralny – podstawowa różnica

Różnice między olejem mineralnym i syntetycznym wynika z zastosowanych receptur olejów bazowych. Smary mineralne wykorzystują oleje bazowe, które są otrzymywane jako produkt uboczny rafinacji ropy naftowej (TUTAJ przeczytasz o dolewce oleju).

Olej syntetyczny powstaje w wyniku dalszej rafinacji olejów mineralnych lub poprzez syntezę składników chemicznych. W rezultacie olej mineralny zawiera więcej zanieczyszczeń, a cząsteczki w nim zawarte różnią się bardziej rozmiarem i kształtem niż w przypadku cząstek oleju syntetycznego.

Zarówno syntetyczne, jak i mineralne oleje silnikowe są łączone z pakietami dodatków w celu wzmocnienia właściwości smarnych produktu końcowego i zaspokojenia specyficznych potrzeb różnych pojazdów.

Właściwości oleju syntetycznego i mineralnego

Olej syntetyczny

Oleje syntetyczne to związki chemiczne stworzone sztucznie. W przeciwieństwie do olejów mineralnych, ich struktura chemiczna jest bardziej jednolita, co zapewnia im znacznie wyższą stabilność termiczną. Oznacza to, że oleje syntetyczne zazwyczaj przewyższają oleje mineralne zarówno w wysokich, jak i niskich temperaturach roboczych.

Oleje syntetyczne zachowują swoje właściwości w znacznie szerszym zakresie temperatur niż oleje mineralne. Poza tym mniej się zużywają wraz z przebiegiem.

Oleje syntetyczne mają również znacznie wyższą retencję liczby zasadowej niż oleje na bazie ropy naftowej. Liczba zasadowa jest miarą zdolności płynu do zobojętniania kwasu. Wysoka liczba zasadowa oznacza, że ​​środek smarny jest bardziej odporny na kwasy, dzięki czemu można go dłużej używać.

Z tego powodu olej syntetyczny znacznie dłużej zachowują swoje właściwości niż olej mineralny. Efekt? Dłuższe interwały pomiędzy wymianami oleju (TUTAJ przeczytasz o doborze oleju).

Kolejne zalety to wyższa wytrzymałość filmu w niektórych syntetykach, wyższy wskaźnik lepkości i niższa emisja węglowodorów z silnika. Z drugiej strony ta tendencja do dłuższej trwałości oznacza również, że syntetyki są po prostu droższe niż oleje mineralne.

Olej mineralny

Mineralny olej silnikowy jest prostszy w produkcji oraz tańszy. I choć ma swoje zalety, doceniane przez użytkowników starszych samochodów, jego właściwości są gorsze niż w przypadku „syntetyka” (TUTAJ przeczytasz o płynach w samochodach).

Przede wszystkim olej mineralny nie działa równie dobrze w szerokim zakresie warunków. Obecność wosku w jego składzie może prowadzić do słabej płynności w niskich temperaturach. Z kolei w wysokość temperaturach olej mineralny wykazuje się słabą odpornością na utlenianie, co prowadzi do osadzania się szlamu i kwasu. Ponadto lepkość oleju mineralnego ma tendencję do znacznych zmian wraz z temperaturą. W wysokich ma miejsce dramatyczne rozrzedzenie oleju bazowego.

Olej mineralny jest o ponad połowę tańszy niż olej syntetyczny.

Olej mineralny składa się z różnych pierwiastków chemicznych (cząsteczek), z których każdy podlega własnym temperaturom parowania, utleniania i spalania. Mówiąc prościej, w momencie uruchomienia samochodu oleje na bazie ropy naftowej zaczynają się zmieniać.

Chociaż dodatki pomagają kontrolować kwas, utrzymywać poziomy lepkości oraz zawiesinę sadzy, są one zużywane równomiernie w miarę upływu czasu. W rezultacie właścicielom samochodów stosujących olej mineralny zazwyczaj zaleca się wymianę go co 5000-7000 km.

Olej mineralny – gdzie należy stosować?

To pytanie tak stare, jak… olej syntetyczny. O tym, jaki rodzaj oleju stosować decyduje przede wszystkim producent samochodu. Dokładne wytyczne można znaleźć w instrukcji obsługi.

Olej mineralny ma sens tak naprawdę wyłącznie w przypadku starszych samochodów. W nowszych autach, wyprodukowanych na przełomie wieków, silniki są tak skomplikowane i wymagające, że odpowiedni poziom ochrony zapewniają im wyłącznie „syntetyki” (TUTAJ przeczytasz o uszczelce pod głowicą).

Oleje mineralne zaleca się stosować w silnikach starszych konstrukcji i w jednostkach o dużym przebiegu.

Największą zaletą oleju mineralnego jest fakt, że nie powoduje on wypłukiwania zanieczyszczeń zgromadzonych w starej jednostce napędowej. Wynika to z jego gorszych właściwości czyszczących niż w przypadku oleju syntetycznego, choć przy jego wyborze również należy zwrócić uwagę na właściwości oczyszczające.

W starym silniku gromadzą się różne złogi, osady i nagar. Jeśli zostałyby one wypłukane przez nowoczesny olej syntetyczny, mogłoby to doprowadzić do opłakanych skutków. Jakich? Nieszczelności, a także zapchanie układu smarowania.

Ogromna zaleta oleju mineralnego to również jego cena. Wyeksploatowane silniki starszych samochodów mogą domagać się dolewki co 500-1000 km. W przypadku takiego oleju dodatkowy 1 lub 2 litry absolutnie nie zrujnuje naszego portfela.

Olej syntetyczny powoduje rozszczelnienie silnika – czy to mit?

Nie, to nie mit. W przypadku bardzo wysłużonych jednostek napędowych może on powodować wypłukiwanie się osadów i zanieczyszczeń. W efekcie prowadzi to do rozszczelnienia silnika, co wynika z wysokiej zawartości środków czyszczących w „syntetyku”.