12 maja 2022

Jak sprawdzić świece żarowe? Poradnik krok po kroku

Świece żarowe są montowane w silnikach wysokoprężnych, aby umożliwić ich rozruch na zimno. Zwykle ulegają awarii z powodu korozji, przegrzania, uszkodzenia mechanicznego lub zmęczenia materiału. Dowiedz się, jak rozpoznać, że świece żarowe wymagają już wymiany oraz jak to sprawdzić.

Świece żarowe to w zasadzie duże oporniki elektryczne, które podgrzewają powietrze lub mieszankę paliwowo-powietrzną w silniku, aby ułatwić jej spalanie. Są one niezbędne w jednostkach wysokoprężnych, ponieważ olej napędowy nie może się zapalić, gdy jest zimny.

Temperatura zapłonu (tj. minimalna temperatura zapłonu) tego paliwa wynosi zazwyczaj od 52 do 96 °C, a w przypadku biodiesla to co najmniej 130 °C. Dla porównania, temperatura zapłonu benzyny wynosi około 43 °C, dlatego silniki benzynowe łatwiej uruchamiają się podczas zimy.

Świece żarowe pełnią więc niezwykle ważną rolę w jednostkach wysokoprężnych. Ale, jak zresztą wszystko, ulegają zużyciu.

Jaką rolę pełnią świece żarowe?

Gdy silnik wysokoprężny jest zimny, sam proces sprężania nie wystarcza, aby doszło do zapłonu. Stąd niezbędna jest obecność świec żarowych, które podgrzewają komory spalania, podnosząc wewnątrz nich temperaturę powietrza. Są niczym małe grzejniki, pomagające w uruchomieniu silnika poprzez żarzenie się i wydzielenia ciepła. Przy okazji też podgrzewają jego blok (TUTAJ przeczytasz o przyczynach nierównej pracy silnika).

Jednostki wysokoprężne w niskich temperaturach są trudne do uruchomienia, ponieważ blok cylindra i głowica pochłaniają ciepło sprężania i wstrzymują zapłon ze względu na wyższy stosunek powierzchni do objętości. Gdy powietrze jest sprężane i nagrzewa się, duża część ciepła jest oddawana zimnym ściankom cylindra, co powoduje dalsze obniżenie temperatury. Rozwiązaniem tego problemu są właśnie świece żarowe, które uruchamiają się na krótko aż do momentu, kiedy może nastąpić samozapłon.

Są one umieszczone w komorach wstępnych lub w samej komorze spalania (w jednostkach z bezpośrednim wtryskiem paliwa). Gdy prąd elektryczny dociera do elementu grzejnego na końcówce, zapala się ona wytwarzając ciepło, stąd nazwa świece żarowe.

Świece żarowe należy sprawdzać co 70 000-100 000 km, aby mieć większą pewność, że samochód uruchomi się w niskich temperaturach.

Uszkodzona świeca żarowa – jakie są objawy usterki?

Świece żarowe nie ulegają nagłemu uszkodzeniu, tylko stopniowo zużywają się w trakcie eksploatacji samochodu. Z tego powodu w pewnym momencie zaczynają wysyłać „sygnały”, że coś jest nie tak. Oto 7 typowych oznak wskazujących, że świece żarowe są wadliwe lub uszkodzone:

Zapalona lampka ostrzegawcza silnika

Wypadanie zapłonu

Lampka ostrzegawcza silnika na desce rozdzielczej jest często pierwszą wskazówką, że coś jest nie tak. Jeśli staje się ona stałym towarzyszem każdej podróży, należy udać się do autoryzowanego warsztatu w celu przeprowadzenia diagnostyki. Przyczyn zapalenia się lampki ostrzegawczej jest wiele, ale może to dotyczyć właśnie świec żarowych.

Trudny rozruch silnika

Trudny rozruch silnika jest najczęstszą informacją o tym, że doszło do uszkodzenia świec żarowych. W zimnych warunkach, bez prawidłowo działających świec żarowych, komora spalania może nie osiągnąć odpowiedniej temperatury do zapłonu paliwa i uruchomienia silnika. Jeśli nie występują problemy z paliwem lub akumulatorem, należy sprawdzić świece żarowe.

Nieprawidłowy zapłon silnika

Wypadanie zapłonu

Proces spalania w silnikach wysokoprężnych wymaga wysokiego stopnia sprężania, paliwa wtryskiwanego w odpowiednim czasie i w odpowiedniej ilości. W ten sposób dochodzi do zapłonu oleju napędowego, a w efekcie do spalania. Błędne zapłony mogą być spowodowane problemami z jakością paliwa, sprężaniem i wtryskiem paliwa (TUTAJ przeczytasz o wypadania zapłonu)

Odpowiednią temperaturę spalania zapewniają ciśnienie sprężania i ciepło świec żarowych. Aby doszło do zapłonu, temperatura musi osiągnąć co najmniej 232°C. Jeśli świece żarowe są niesprawne, wymagana temperatura nie zostanie osiągnięta.

Nierówna praca na biegu jałowym

Jeśli jedna lub więcej świec żarowych przepaliła się, jest zanieczyszczona węglem lub uszkodzona, wraz ze spadkiem temperatury silnik będzie coraz trudniej uruchomić, a po zapaleniu go przez kilka minut będzie pracował nierówno na biegu jałowym i wytwarzał biały dym.

Zmniejszona wydajność paliwa

tankowanie Diesla

W zależności od lokalnego klimatu, w zimnych miesiącach olej napędowy może być mieszany ze specjalnymi dodatkami, aby obniżyć jego temperaturę zamarzania. Takie paliwo najprawdopodobniej będzie miało niższą zawartość energetyczną i wydajność. Temperaturę pracy silnika należy dostosować tak, aby zapewnić całkowite spalanie wtryskiwanego paliwa. Świece żarowe pomagają w dostarczeniu dodatkowego ciepła do komory spalania.

Jeśli z powodu wadliwych świec żarowych nie zostanie osiągnięta wymagana temperatura, osiągi silnika ulegną osłabieniu, co będzie miało negatywny wpływ na zużycie paliwa przez pojazd.

Biały dym

Biały dym pojawia się zwykle, gdy nie ma wystarczającej ilości ciepła do spalenia paliwa. Niespalone cząsteczki paliwa wydostają się z rury wydechowej w postaci dymu i przy okazji wydzielają smród. Nie jest niczym niezwykłym, że biały dym wydobywa się z rury wydechowej w niskich temperaturach, dopóki silnik się nie rozgrzeje.

Uszkodzone świece żarowe lub wadliwy moduł sterowania świecami żarowymi mogą być przyczyną białego dymu przy rozruchu silnika. Istnieje również wiele innych możliwych przyczyn nadmiernego wydzielania się białego dymu, w tym niski stopień sprężania i obecność powietrza w układzie paliwowym.

Jeśli po rozgrzaniu silnika biały dym jest nadal widoczny, przyczynami mogą być jeden lub kilka uszkodzonych wtryskiwaczy, opóźniony czas wtrysku lub zużyta pompa wtryskowa.

Czarny dym

Czarny dym jest spowodowany brakiem równowagi w proporcji paliwo-powietrze i oznacza za dużą ilość paliwa przy niewystarczającej ilości powietrza. Niesprawne świece żarowe mogą zakłócać delikatny proces spalania w silniku wysokoprężnym, co z kolei może powodować wydzielanie przez silnik czarnego dymu z rury wydechowej.

Jest to sygnał ostrzegawczy, że coś jest nie tak albo ze świecami żarowymi, albo z innymi ważnymi elementami procesu spalania.

Jak sprawdzić świece żarowe?

Próbnik z żarówką

Najłatwiejszym do wykonania sposobem na sprawdzenie świec żarowych jest użycie prostej próbnika z żarówką. Jeden jego koniec należy podłączyć do dodatniego bieguna akumulatora, natomiast drugi – do świecy.

Gdy świeca działa prawidłowo, lampka się zaświeci. Gdy nie – pozostanie zgaszona. Trzeba jednak pamiętać, że stosując tę metodę do świec niskonapięciowych można je uszkodzić. Nie zaleca się używania jej również, gdy świece zostaną wymontowane z silnika.

Multimetr cyfrowy

Kolejny sposób to użycie multimetru cyfrowego. Przewody ujemny (czarny) i dodatni (czerwony) muszą być prawidłowo podłączone. Konieczne będzie sprawdzenie natężenia prądu i oporu, ale nie trzeba sprawdzać każdego z nich osobno. Jak to zrobić?

Użyj pokrętła na środku do regulacji ustawień i upewnij się, że jest ono ustawione prawidłowo. Zidentyfikuj wartość rezystancji multimetru i skrzyżuj dwa przewody na każdym z nich, a następnie zanotuj wynik. W przypadku multimetru cyfrowego odczyty są wyświetlane na ekranie. Odejmij tę wartość od odczytu świec żarowych.

Następnie sprawdź napięcie akumulatora, ustawiając multimetr w trybie odczytu woltów. Podłącz przewód ujemny do ujemnego bieguna akumulatora, a przewód dodatni do bieguna dodatniego. Odczyt powinien wynosić 12,5 V, gdy samochód nie pracuje i około 13 V, gdy silnik jest uruchomiony.

Znajdź świece żarowe i zdejmij ich zaślepki lub złącza, aby podłączyć je do zacisków multimetru. Podczas tej czynności należy sprawdzić, czy złącze i styki są czyste i nie mają śladów rdzy lub korozji. Jeśli są, należy je wyczyścić.

Podłącz przewód ujemny multimetru do punktu uziemienia pod maską. Podłącz dodatni przewód multimetru do górnej części świecy żarowej i oceń odczyt.

Oporność świecy powinna wynosić od 0,6 do 2 omów. Od wartości rezystancji świecy żarowej należy odjąć wartość rezystancji multimetru, aby uzyskać rzeczywisty odczyt dla świecy. Wszystkie świece żarowe w silniku powinny mieć podobne odczyty – jeśli jedna ma wyższą rezystancję niż pozostałe, może to mieć wpływ na pracę silnika, nawet gdy sama świeca jest sprawna.

Jeśli do świec żarowych nie jest doprowadzone odpowiednie napięcie, nie będą one działać prawidłowo. Nawet, gdy uszkodzona jest tylko jedna świeca żarowa, i tak trzeba wymienić wszystkie (TUTAJ przeczytasz o wodorowaniu silnika).

Jak sprawdzić świece żarowe wyjęte z silnika?

Skorzystaj z instrukcji obsługi pojazdu, aby zlokalizować świece żarowe i dowiedzieć się, jak najlepiej je wykręcić. Ustawić multimetr na zakres od 200 do 1000 omów. Jeśli świeca żarowa jest uszkodzona, pomiar będzie zbyt wysoki w stosunku do ustawienia multimetru. Następnie należy znaleźć wartość rezystancji multimetru i skrzyżować jego dwa przewody, zapisać wynik, a potem odjąć tę wartość od odczytu świecy żarowej.

Przyłóż ujemny przewód multimetru do nakrętki świecy żarowej, ale nie umieszczaj go wyżej niż nakrętka. Zdejmij nakrętkę ze świecy żarowej i przyłóż przewód dodatni do końcówki. Ponownie odejmij wartość rezystancji mutimetru od wartości rezystancji świecy żarowej i określ różnicę między tymi wartościami.

Jeśli świece żarowe nie mają podobnych odczytów, to niektóre z nich są uszkodzone i należy wymienić je wszystkie.

Sprawdzanie przy pomocy prostownika

Wyjmij świece żarowe z silnika i podłącz do prostownika o natężeniu 10-12 A. Jeśli odczyt nie mieści się w tym zakresie, nie zapewni wystarczającego ciepła do prawidłowego przetestowania świec żarowych.

Umieść ujemny przewód ładowarki na korpusie świecy, a dodatni przewód ładowarki na końcówce świecy. Jeśli okaże się, że świeca nie żarzy się zbyt szybko, oznacza to, że jest uszkodzona.

Świece żarowe – kiedy będzie konieczna wymiana?

Jeśli świeca żarowa ulegnie uszkodzeniu, komora spalania nie otrzyma ciepła potrzebnego do zapłonu. W cieplejsze dni zapłon może być możliwy po kilku próbach uruchomienia silnika. Jednak w chłodniejszych, zimowych temperaturach jest bardzo mało prawdopodobne, że przy uszkodzonych świecach żarowych silnik w ogóle odpali.