Badanie techniczne samochodu. Kiedy, po co i gdzie? Poradnik

Badanie techniczne samochodu, motocykla czy innego pojazdu to zupełnie co innego niż przegląd techniczny. Niestety nadal wielu kierowców myli te dwie operacja. Czym się różni badanie techniczne od badania technicznego? Gdzie na nie jechać i jakie elementy będą podczas badania kontrolowane? Wreszcie jakie usterki powodują, że badanie oblejemy?

Na przegląd techniczny nazywany czasem przeglądem okresowym jedziemy do serwisu lub mechanika. To de facto naprawa uszkodzonych elementów lub serwis okresowy auta związany z prozaicznymi rzeczami jak wymiana oleju i filtrów.

Z kolei badanie techniczne to kontrola stanu samochodu i dopuszczenie auta do ruchu. To weryfikacja jego sprawności przez licencjonowanego diagnostę przy użyciu legalizowanych przyrządów. Co więcej, bez potwierdzenia pozytywnego badania technicznego żaden pojazd nie może poruszać się po drogach publicznych.
Takie badanie techniczne jest obowiązkowe i przeprowadzane w stacjach diagnostycznych, a nie warsztatach samochodowych.

Jak często na badanie techniczne pojazdu

Każde nowe auto zarejestrowano po raz pierwszy, otrzymuje pozytywny wynik badania technicznego jeszcze w salonie. Na kolejne badanie musi się zjawić na stacji diagnostycznej po 3 latach, później po kolejnych 2 a dalej co rok.

Jest jednak od tego wyjątek. Jeśli auto z jakichś powodów straci dowód rejestracyjny, np. z powodu pękniętej szyby lub wypadku i znaczących uszkodzeń, właściciel będzie musiał usterkę naprawić i pofatygować się na ponowną kontrolę techniczną w celu weryfikacji stanu auta.

To nie wszystko, bo podczas każdej kontroli drogowej, policjant może wysłać auto na ponowną kontrolę w każdej chwili. Wystarczy, że ma zastrzeżenia do stanu pojazdu lub jego wyposażeni np. jeśli mamy zbyt mocno przyciemnienie szyby w samochodzie.

Gdzie na badanie techniczne pojazdu

Uprawnione do przeprowadzania badania technicznego są Stacje Kontroli Pojazdów (SKP). Jedne mają większe uprawnienia, inne podstawowe.

Podstawowe Stacje Kontroli Pojazdów mogą wykonywać okresowe badania techniczne pojazdów o masie do 3,5 tony, badania przyczep do tych pojazdów oraz dodatkowe badania techniczne pojazdów do 3,5 tony. Możemy zatem udać się do stacji z autem osobowym, motocyklem, przyczepą, autem dostawczym, jeśli kończy nam się termin badań technicznych i chcemy je przedłużyć.

Z kolei okręgowe stacje kontroli pojazdów wykonują badania techniczne wszystkich pojazdów o masie powyżej 3,5 tony, a także badania dodatkowe, nie tylko okresowe. OSKP wykonują także badania techniczne samochodów po kolizjach lub pojazdy typu SAM.

Rodzaje badań technicznych

Badanie, badaniu nierówne. To tak jak podczas wizyty u lekarza. Czasami idziemy na ogólną kontrolę, czasami na badanie po przebytej chorobie. W przypadku badania technicznego pojazdów jest podobnie. Właśnie dlatego badania dzieli się na:

• okresowe — to regularne badanie, któremu podlegają pojazdy poruszające się po drogach publicznych.
• dodatkowe – to badanie, na które pojazd musi trafić po skierowaniu przez organ kontroli ruchu drogowego (np. policję lub inspekcję transportu drogowego).
• badania co do zgodności z warunkami technicznymi — badania te przechodzą wyłącznie samochody zabytkowe przed pierwszą rejestracją w Polsce. Są one zdecydowanie dokładniejsze i bardziej czasochłonne. Ich efektem jest nie tylko wynik pozytywny lub negatywny, ale także szczegółowy opis samochodu i jego podzespołów.

Co sprawdzają na badaniu technicznym

Każde badanie techniczne rozpoczyna się od sprawdzenia numeru VIN i jego zgodności z dowodem rejestracyjnym oraz sprawdzenia dodatkowego wyposażenia auta. Inny zakres badania oraz inne dokumenty będzie potrzebował właściciel auta z instalacją LPG lub CNG, inne w przypadku auta elektrycznego. Np. w przypadku pojazdu zasilanego gazem (LPG, CNG) przy badaniu niezbędne jest okazanie ważnego protokołu TDT na zbiornik gazowy, a dla TAXI ważnej legalizacji taxometru.

To rodzaj pojazdu oraz jego przeznaczenie decyduje o zakresie kontroli pojazdu. Procedurom sprawdzającym poddawane są następujące elementy samochodu:

• hamulce (badanie siły i równomierności hamowania, działanie hamulca pomocniczego),
• układ kierowniczy (stopień zużycia drążków kierowniczych),
• zawieszenie (luzy elementów metalowo-gumowych),
• nadwozie (stan szyb i elementów nośnych – ramy lub progi),
• układ wydechowy (stan, ewentualnie głośność),
• silnik (wycieki oleju, pomiar emisji szkodliwych związków i ich zgodność z obowiązującą normą),
• ogumienie (sprawdzenie głębokość bieżnika, równomierność zużycia),
• oświetlenie (prawidłowość działania),
• sprawdzenie prawidłowości oznaczeń i stanu tablic rejestracyjnych i dodatkowego wyposażenia pojazdu,
• pasy bezpieczeństwa,
• obowiązkowe wyposażenie (obecność trójkąta ostrzegawczego, gaśnicy).

Podczas badania hamulców oraz zużycia elementów zawieszenia samochód wjeżdża na specjalną ścieżkę diagnostyczną. Diagnosta po zmierzeniu stopnia zużycia poszczególnych elementów weryfikuje je z normami, jakie przewidziano w przepisach. Wynik musi się mieścić w widełkach, jakie ustalił ustawodawca.

14 dni na naprawę

Oprócz twardych danych, wynikających z przeprowadzonych testów, diagnosta sprawdza także ogólny stan pojazdu. Jeśli zauważy np. źle zamontowaną tablicę rejestracyjną lub dodatkowe wyposażenie ograniczające widoczność, lub zasłaniające numery identyfikacyjne auta, nie może wydać pozytywnego wyniku badania. Gdy usterki są niewielkie, właściciel otrzyma pozwolenie czasowe i 14 dni na ich usunięcie, a jeśli stan auta okaże się zagrażający bezpieczeństwu, ze stacji o własnych siłach pojazd nie wyjedzie.

Usterki trzeba naprawić i ponownie zjawić się na stacji diagnostycznej.

Od stycznia 2014 r. diagności oprócz zestawu czynności sprawdzających, muszą rejestrować także stan liczników sprawdzanych pojazdów. Wpisują go do elektronicznej bazy, ale też na zaświadczeniach o odbytym przeglądzie. Taka ewidencja przebiegu pojazdów ma zapobiec procederowi kręcenia liczników, które jest nielegalne i podlega karze.

Ile kosztuje badanie techniczne samochodu

Badanie kosztuje 98 zł i jest to kwota stała i ustalona ustawowo. Dodatkowo jeden złoty dopłacamy na działanie i rozwój systemy Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców.

• samochód osobowy oraz samochód dostawczy o DMC do 3,5t – 99,00 PLN
• samochód osobowy przystosowany do zasilania gazem – 162,00 PLN
• motocykl – 63,00 PLN
• motorower – 51,00 PLN
• samochód wykorzystywany jako taksówka – 141 zł

Usterki podczas badania i co dalej

Podczas badania diagnosta może wykryć różnego rodzaju usterki. Jedne dyskwalifikują pojazd do dalszej jazdy, inne są niegroźne i badanie dostaniemy, ale z uwagami.

Usterki, jakie mogą zostać wykryte podczas badania, dzieli się na trzy grupy.

• drobne – to usterki techniczne niemające istotnego wpływu na bezpieczeństwo ruchu drogowego i ochronę środowiska. W ich przypadku diagnosta wydaje pozytywną opinię i zaleca usunięcie usterek.
• istotne – naruszają bezpieczeństwo ruchu drogowego i wpływają negatywnie na środowisko. Tutaj ważna uwaga, usterką istotną są np. wszelkiego rodzaju wycieki, np. z miski olejowej lub chłodnicy.W tym przypadku diagnosta wystawia zaświadczenie o negatywnym wyniku badania, a kierowca musi wrócić do stacji po usunięciu awarii. Ma na to 14 dni. Jeśli zdąży w wyznaczonym terminie, dostanie pozytywny wynik badania i kosztować go to będzie dodatkowe 20 zł. Jeśli nie, będzie musiał przejść kolejne pełnopłatne badanie techniczne.
• stwarzające zagrożenie — automatycznie eliminują one samochód z dalszego użytkowania w ruchu drogowym. Auto samo ze stacji nie wyjedzie, musi trafić na lawecie do warsztatu, a dodatkowo sprawę kończy zatrzymanie dowodu rejestracyjnego.
  Jego odzyskanie wiąże się z koniecznością przejścia badania po naprawie w OSKP.

Co, jeśli się spóźnię z badaniem?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami ruchu drogowego za jazdę samochodem bez ważnego badania technicznego grozi mandat karny w wysokości 500 zł. Dodatkowo auto zostanie skierowane na badanie.

Co ciekawe, za nieprzeprowadzenie badania technicznego w wyznaczonym czasie nie ma żadnej sankcji. Jeśli nie jeździmy autem, może ono nie mieć ważnych badań technicznych. Inaczej niż w przypadku ubezpieczenia OC, nie jest wymagana tutaj ciągłość ważności badań.

Warto jednak pamiętać, że jazda z nieważnymi badaniami może skutkować np. odmową wypłaty odszkodowania w przypadku udziału w kolizji lub wypadku. Niezależnie od tego, kto był sprawcą.

Naprawy podczas badania

Wielu kierowców zastanawia się także czy podczas badania, diagnosta usunie drobne usterki w aucie. Nie jest to jego obowiązek. Np. może nas poprosić o wymianę przepalonej żarówki. Ale nie musi. Może poprosić o zdjęcie niezgodnych z przepisami elementów wyposażenia auta albo poprosić o przyklejenie naklejki kontrolnej na szybę. Jeśli tego szybko nie zrobimy, badanie oblejemy.

Warto pamiętać, że badanie techniczne to nie wizyta u mechanika, to jedynie i aż weryfikacja stanu pojazdu i dopuszczenie go do ruchu.